HEMOROİD (BASUR, MAYASIL) NEDİR?

Hemoroid kısaca tanımlamak gerekirse anüs (makat) bölgesindeki toplar damarların genişlemesidir. Bu genişleme arttıkça toplardamarlar anüs içindeki dokulara giderek yaklaşır ve anüs içinden dışarıya doğru sarkmaya başlar. Toplardamarlar yüzeyelleştikçe kanama ihtimali artar, ayrıca bunlar anüsün dışına doğru sarktıkça büyükabdesti tutmayı sağlayan kaslar bunları sıkıştırarak daha da şişmelerine neden olduğu için daha fazla ağrı yapmaya başlar.

Bu durum çok ilerlediğinde anüs kenarındaki dokuların kanlanmasında bozulma meydana gelir. Bu durum da makatta akıntı, kanama ve şiddetli ağrı ile seyreden hemorajik, nekrotik prolabe hemoroid dediğimiz bir tabloya dönüşebilir. Bu sıkıntılı durum iyi tedavi edilmediğinde makat bölgesindeki dokularda çürüme ve şiddetli enfeksiyona doğru ilerleyerek çok daha ciddi durumlara yol açabilir.

HEMOROİD BELİRTİLERİ NELERDİR?

Makatta hemoroid başladığında öncelikle makatta dışkılama sırasında ve sonrasında ağrı,akıntı,sertlik ve kanama görebiliriz.

HEMOROİD ÇEŞİTLERİ NELERDİR?

Hemoroid iç hemoroid ve dış hemoroid olmak üzere temel olarak iki hastalığa ayrılır. Bu ayırım hemoroidin kaynaklandığı yere göre yapılır. Kalın barsağın rektum adı verilen büyükabdestin depolandığı yerin makata yakın son kısmında kalın barsak dokuları makat derisi dokularına doğru şekil değiştirir. Bu noktaya tıbbi olarak ‘’dentate line’’ denir. Bu kısmın daha üzerinden kaynaklanan hemoroidlere iç, bu noktanın altından kaynaklananlara dış hemoroid ismi verilir. Dış hemoroidler nispeten daha nadir görülür. Genellikle uzun süre ayakta kalan veya oturan hastalarda hemoroişd damarının içinde kan pıhtısı oluşumu ile kendini belli eder. Bu durumda şiddetli ağrı ve yuvarlak şişlik meydana gelir. Çok nadiren kanama yapabilir. İç hemoroidler ise nadiren pıhtılaşır, ancak ağrı ve kanama yapabilirler.

HEMOROİDLERİ SINIFALAMASI NASIL YAPILIR?

Esasen cerrahi açıdan sınıflaması yapılan hemoroidler iç hemoroidlerdir. İç hemoroidlerin şime derecesi ve makattan dışarı sarma derecesine göre bunlar 4 dereceye ayrılır:

Birinci Derece (Grade 1) hemoroidlerde genişleyen damar makat içindedir. Nadiren kanama yapabilri ve çoğunlukla hasta tarafından fark edilmez, ancak ayrıntılı makat muayenesi ile anlaşılabilir.

İkinci Derece (Grade 2) hemoroidlerde genişleyen damarlar artık dışkılama esnasında makattan dışarı sarkabilmektedir, ancak büyükabdest sonrası kendiliğinden makat içindeki normal durumlarına dönebilmektedir. Bu dönemde hastada makatta ağrı, kaşıntı ve akıntı görülebilir. Nadren kanama da görülebilir.

Üçüncü Derece (Grade 3) hemoroidlerde damarların genişlemesi ilerlemektedir ve büyükabdest sonrası makattan sarkan genişlemiş hemoroidler kendiliğinden olmaları gereken makatın içerisindeki kısma dönmezler. Bu hemoroidler ancak parmak yardımı ile olmaları gereken duruma dönebilmektedir. 

Dördüncü Derece (Grade 4) hemoroidlerde damarların genişlemesi ileri derecede artmıştır. Diğerlerinden farklı olarak bunlar sürekli makatın dışında dururlar ve parmakla itme ile de olmaları gereken yere dönmezler. Bu durumdaki hemoroidler sürekli ağrı, dolgunluk , akıntı, şişlik ve kanama yapma eğilimindedir.

HEMOROİD TEDAVİSİ

Hemoroidlerin tedavisi saptandıkları evrelere göre değişir. Genellikle Evre I ve II hemoroidlerde yaşam tarsı değişikliği, kabızlık ve aşırı ıkınmanın engellenmesi, gerektiğinde ilaç tedavisi ile hemoroidler kontrol altında tutulmaya çalışılır. Yaşam tarzı değişikliği ve ilaç tedavisi Evre I ve II hemoroidlerde genellikle etkilidir, ancak zamanla tekrarlama görülebilir. İlaç tedavisi ile tam olarak düzelmeyen ve/veya Evre III’e ilerleyen hastalara daha farklı girişimsel işlemler yapmak gereklidir.

Bunlar arasında skleroterapi, lastik band ligasyonu gibi seçenekler mevcuttur. Bu yöntemlerin etkisi geçicidir ve tekrarlama oranları yüksektir. Standart hemoroid ameliyatlarının tekrarlama ihitmali daha düşüktür, ancak ileri derecede ağrılı olmaları, iyileşme süresinin uzun olması ve makatta darlık, büyükabdest tutamama veya sürekli makatta ıslanma gibi ciddi yan etkileri nedeniyle ancak çaresiz kalındığında başvurulması gereken yöntemlerdir. Son yıllarda standart ameliyata yakın etkinliği olan, tekrarlama oranları da düşük olan bir yöntem daha geliştirildi. Lazer ile hemoroid dokularının yakılarak küçültülmesi ve yakılan dokuların büzüşerek iyileşmesi neticesinde hemoroidler normal anatomik bölgesine ve düzeyine kesme ve dikme olmadan dönmektedir.

Bu yöntemde bilgisayar kontrollü ve ucu lazer ışığı ve ısısı saçan bir prob yardımı ile hemoroid damarları ve etrafındaki dokular yakılarak büzüştürülür. Kesme ve dikme işlemleri olmadığı için hastalarda çok az ağrı olur, hasta aynı gün evine gidebilmekte ve 3-7 gün içerisinde normal hayatına dönebilmektedir. Lazer tedavisi farklı lazer uçları kullanılarak anal fistül ve pilonidal sinüs (kıl dönmesi) tedavisinde de başarıyla kullanılmaktadır. İyi seçilmiş bazı çok ilerlemiş hemoroid hastalarında lazer tedavisi gibi ağrısız ve ciddi yan etkileri olmayan bir yöntem daha kullanılabilmektedir. Bu yöntemin adı hemoroid arter ligasyonu. Bu yöntemde hemoroid damarlarını özel bir renkli ultrason ile yerleri saptanır ve bir düzenek vasıtasıyla bu damarlar işlem sırasında bağlanır. Hemoroid bölgesine daha az kan gittiği için ileri derecede şişmiş olan hemoroidler hızla sönmektedir.

İleri evre hemoroidler ile birlikte makat içindeki dokuların makat dışına sarktığı durumlarda nadiren de olsa Longo ameliyatı denilen makat içindeki hemoroidleri otomatik bir alet ile çepeçevre kesen ve dikebilen bir yöntem de gerektiğinde kullanılabilmektedir.  Hemoroid tedavisinde kullanılan lazer dahil tüm bu yöntemler kliniğimizde ve anlaşmalı olduğumuz hastanelerde hastalarımızın durumuna ve evresine uygun bir şekilde tarafımızdan başarıyla uygulanmaktadır. Kliniğimizde 7 yıl içerisinde 400’den fazla lazer ve 100’den fazla hemoroid arter ligasyonu işlemi yapılmıştır.